Hưng Yên, vùng đất trù phú của đồng bằng sông Hồng, không chỉ nổi tiếng với di sản văn hóa lâu đời mà còn là cái nôi của những đặc sản ẩm thực và thủ công độc đáo. Từ hương vị ngọt thanh của nhãn lồng, sự đậm đà của tương Bần, đến nét tinh tế trong từng nén hương xạ thôn Cao, mỗi đặc sản đều mang đậm hồn quê và câu chuyện truyền thống. Hãy cùng Halotimes khám phá những đặc sản Hưng Yên, hứa hẹn làm say lòng bất kỳ du khách nào!
Các đặc sản Hưng Yên nổi tiếng
Bún thang lươn Phố Hiến
Bún thang lươn là bữa sáng quen thuộc của người dân Phố Hiến, niềm tự hào của mỗi người con Hưng Yên khi nhắc tới quê hương mình.
Đây là đặc sản Hưng Yên, nổi bật với hương vị đậm đà nhờ sự kết hợp của hơn 20 nguyên liệu và cách chế biến cầu kỳ. Bún rối sợi nhỏ được trần nước sôi cho mềm. Giò lụa thái sợi, giòn thơm, không hàn the; trứng gà ta tráng mỏng, thái chỉ; thịt ba chỉ chiên vàng giòn béo ngậy. Điểm nhấn là lươn đồng tươi, thui trước khi mổ để giữ vị ngọt, sau đó luộc, gỡ thịt, ướp nghệ, gia vị, rồi xào hoặc chiên giòn.
Nước dùng ngọt thanh, ninh từ xương ống, cua đồng nướng thơm, tôm he, sá sùng, tạo nên hương vị đặc trưng. Khi thưởng thức, thêm chút mắm tôm và rau sống như hoa chuối thái mỏng, ngổ, xà lách, rau mùi, kinh giới, tía tô để cảm nhận trọn vẹn sự tinh tế. Món ăn đòi hỏi sự khéo léo, kiên trì của người nấu, mang đậm hồn quê Hưng Yên.
Nhãn lồng
Hưng Yên được ví như “thủ đô” của cây nhãn và nhãn lồng Hưng Yên được xem là “vua” của loài nhãn. Về Hưng Yên vào mùa nhãn, đâu đâu cũng thấy nhãn, nhãn trên cây, nhãn trong những sọt hàng hay trên những chiếc xe, nhãn trong nhà, ngoài chợ.
Hưng Yên hiện có trên 4,8 nghìn ha trồng nhãn, trong đó diện tích cho thu hoạch khoảng trên 4,2 nghìn ha, tập trung nhiều tại các huyện Khoái Châu, Tiên Lữ, Kim Động, thành phố Hưng Yên và Ân Thi.
Nhãn Hưng Yên gồm 3 trà chính là trà sớm, trà chính vụ và trà muộn, gồm các giống chất lượng cao như: Nhãn Hương Chi, nhãn cùi, nhãn đường phèn, nhãn Miền Thiết, nhãn T6…
Trong đó, các giống nhãn chín sớm và chính vụ được trồng chủ yếu tại thành phố Hưng Yên, các huyện Tiên Lữ, Kim Động. Nhãn chín muộn chủ yếu được trồng ở huyện Khoái Châu.
Những năm gần đây, nhãn Hưng Yên có sức hấp dẫn với người tiêu dùng bằng chất lượng thơm ngon và ngày một “sạch” hơn nhờ tuân thủ nghiêm ngặt quy định sản xuất theo quy trình VietGap
Đồng thời, chính quyền tỉnh luôn quan tâm, hỗ trợ các địa phương thâm canh, phát triển, xây dựng thương hiệu để mở rộng đầu ra cho quả nhãn, hướng tới các thị trường nước ngoài.
Nghệ Chí Tân
Khoái Châu, vùng đất phù sa màu mỡ bên sông Hồng, là nơi lý tưởng để trồng cây nghệ, đặc biệt là nghệ vàng với hàm lượng Curcumin cao. Xã Chí Tân dẫn đầu với 131,7 ha trồng nghệ, chủ yếu là nghệ vàng, một phần nghệ đen và nghệ đỏ, áp dụng quy trình VietGAP. Mỗi ha thu hoạch khoảng 27 tấn, mang lại giá trị 400-540 triệu đồng.
Cây nghệ trở thành cây kinh tế trọng điểm, gắn bó với đời sống người dân. Năm 2019, làng nghề sản xuất và chế biến nghệ Chí Tân được công nhận theo Quyết định 2862/QĐ-UBND và đạt chứng nhận OCOP, khẳng định thương hiệu. Nghệ Chí Tân nổi bật với hàm lượng Nano Curcumin cao, có khả năng chống oxy hóa, kháng khuẩn, kháng virus, chống viêm và ngăn ngừa ung thư.
Hiện nay, nghệ Chí Tân được chế biến thành tinh bột nghệ, Nano Curcumin, sữa nghệ, kem dưỡng da, đáp ứng nhu cầu thị trường và nâng cao giá trị kinh tế. Sản phẩm này không chỉ là đặc sản mà còn là niềm tự hào của Hưng Yên.
Tương Bần
Tương Bần, đặc sản nổi tiếng của thị trấn Bần Yên Nhân, huyện Mỹ Hào, Hưng Yên, được yêu thích bởi màu vàng sánh, hương thơm ngậy và vị ngọt đậm. Quy trình làm tương gồm ba công đoạn chính: làm mốc, ngả tương và ủ.
Đầu tiên, gạo nếp cái hoa vàng được xát trượt, giữ mày cám, hấp thành xôi, nguội rồi xới ra nia, ủ kín bằng lá nhãn để lên mốc. Công đoạn ủ mốc quyết định chất lượng tương: mốc trắng, không nhớt, không chua, đảm bảo vị ngọt béo và màu đẹp. Đậu nành được vo sạch, rang chín đều trên chảo dày, giã nhuyễn.
Ngả tương cần cân đối tỷ lệ muối, nước, mốc để đạt hương vị thơm ngon. Tương phải “được nắng” từ tháng 3 đến tháng 8 âm lịch, khuấy đều mỗi sáng để tránh bị khú. Người làm tương Bần đòi hỏi kinh nghiệm, kiên trì và nhẫn nại.
Tương Bần không chỉ là nước chấm mà còn là nét đẹp văn hóa, mang đậm tinh thần truyền thống của người dân Hưng Yên.
Kết luận
Các đặc sản Hưng Yên không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương mà còn là cầu nối đưa văn hóa và truyền thống Việt Nam vươn xa. Việc gìn giữ và quảng bá những giá trị ẩm thực, thủ công độc đáo như nhãn lồng, gà Đông Tảo, hay hương xạ thôn Cao góp phần bảo tồn bản sắc quê hương. Chương trình “Về quê làm giàu” đã góp phần quảng bá những giá trị ẩm thực, thủ công độc đáo này, khơi dậy tinh thần gìn giữ bản sắc và phát triển kinh tế quê hương. Hãy ghé thăm Hưng Yên, thưởng thức các món ngon trứ danh và khám phá câu chuyện đằng sau từng đặc sản để cảm nhận vẻ đẹp truyền thống của vùng đất này!